Publikujemy plan cięć na rok 2024 w zakresie trzebieży i zrębów w lasach zarządzanych przez Nadleśnictwo Bydgoszcz: w postaci map, pliku SHP możliwego do analizy w różnorodnych programach GIS oraz wykazu w formacie CSV.

Komentarz:

W 2024 roku Nadleśnictwo Bydgoszcz wykona 170 hektarów cięć odnowieniowych (zrębów), ujętych w Planie Urządzenia Lasu na lata 2022-2031. Stanowi to 1 % powierzchni leśnej nadleśnictwa. Cięcia odnowieniowe to wyręby, w wyniku których powstaje powierzchnia leśna czasowo pozbawiona drzew. Realizuje się je w lasach, które są już na tyle stare, że zaczynają się w nich procesy obumierania drzew. Powierzchnia ta zostanie ponownie obsadzona lasem (odnowiona) w latach 2025-2026.

Z cięć tych pozyskamy 51,6 tys. m³ drewna. W większości będzie to drewno wielkowymiarowe,  konstrukcyjne (30 tys. m³). Szacunkowo z takiej ilości drewna można zbudować 300 domów. Część drewna będzie przeznaczona na produkcję papieru, to około 10 tys. m³. Około 2,6 tys. m³ drewna zakupią firmy produkujące galanterię ogrodową – płotki, pergole i tym podobne produkty. Pozostałe 8 tys. m³ zostanie przeznaczone na produkcję płyt i innych półproduktów, z których powstaną podłogi i meble. Na drewno stanowiące odnawialny wsad do produkcji energii elektrycznej (tzw. drewno energetyczne) przeznaczymy około 2 tys. m³ surowca małowymiarowego (gałęzie), które pozyskamy z cięć odnowieniowych, co stanowi około 4% całości drewna planowanego do wykonania.

W związku z tym, że w różnych źródłach informacji pojawiają się opracowania przedstawiające nieprawdziwy obraz cięć zaplanowanych na rok 2024 roku informujemy, że przedstawione powyżej mapy są przez nadleśnictwo autoryzowane i obrazują zaznaczone wydzielenia leśne, w których będą realizowane cięcia trzebieżowe i rębne (odnowieniowe).

Cięcia rębne (odnowieniowe), to takie, po których czasowo powstaje powierzchnia pozbawiona drzew. Realizuje się je w lasach, które są już na tyle stare, że zaczynają się w nich procesy obumierania i często połączone są z przebudową składu gatunkowego drzewostanów, w stronę zwiększenia udziału gatunków liściastych. Na uproszczonej mapie są one oznaczone skalą barwną w zależności od rodzaju stosowanej rębni. Nie oznacza to, że cała oznaczona powierzchnia zostanie wycięta: w rębni I (kolor pomarańczowy) wycinamy maksymalnie około 3 ha lasu, w rębniach złożonych (kolory: niebieski, różowy) maksymalnie od 1 do 2 ha.

Trzebieże (kolor zielony na uproszczonej mapie cięć prtzedrębnych) polegają na usunięciu pojedynczych drzew, maksymalnie 20%, a w naszych lasach w większości przypadków 10% (czyli co dziesiąte drzewo).

"Istotą trzebieży jest sukcesywne usuwanie z drzewostanu nadmiaru drzew, głównie z powodu ich stopniowo wzrastających potrzeb życiowych. W ten sposób poprawia się warunki wzrostu i rozwoju drzewom pozostałym. Trzebieże pozytywnie wpływają na wzrost pozostających drzew w drzewostanie, poprzez zmniejszenie konkurencji między drzewami o światło, składniki pokarmowe i wodę. Pozytywnym aspektem jest również przyspieszenie rozkładu materii organicznej na dnie lasu przez zwiększenie dopływu światła i ciepła do gleby" cyt. Wikipedia.

Rok 2024 będzie bardzo trudnym dla naszych lasów. Na zabiegi i cięcia przewidziane w Planie Urządzenia Lasu nałoży się konieczność wylesienia 135 hektarów lasu, przewidzianego pod budowę trasy S10. Będzie to szczególnie widoczny, negatywny ekologicznie i krajobrazowo efekt w Puszczy Bydgoskiej, na którego powstanie nadleśnictwo nie ma decydującego wpływu.

 Cięcia rębne, to takie, po których zostaje powierzchnia leśna, czasowo pozbawiona drzew. Realizuje się je w lasach, które są już na tyle stare, że zaczynają się w nich procesy obumierania. Na mapie zaznaczone są one na brązowo – powierzchnia około 3 ha oraz na różowo powierzchnia około 1,50 ha.

 W 2021 roku Nadleśnictwo Bydgoszcz wytnie takich pozycji na powierzchni 138 ha. Jest to niecały 1 % powierzchni leśnej nadleśnictwa. Cała ta powierzchnia zostanie ponownie obsadzona lasem w latach 2022 do 2024. Z cięć tych pozyskamy 31 tys. m3 drewna. W większości będzie to drewno wielkowymiarowe – konstrukcyjne (18 tys. m3). Z tego drewna można zbudować około 180 domów. Część drewna będzie przeznaczona na produkcję papieru – to około 6 tys. m3. Około 1,6 tys. m3 drewna zakupią firmy produkujące galanterie ogrodową – płotki, pergole itp. I wreszcie około 5 tys. m3 zostanie przeznaczone na produkcje płyt, z których powstaną między innymi podłogi i meble. Na drewno energetyczne przeznaczymy około 1,3 tys. m3 drewna małowymiarowego (gałęzie), które pozyskujemy z cięć rębnych i stanowi ono około 4 % pozyskanego drewna.

Użytkowanie lasu polega na pozyskiwaniu naturalnych bogactw i przystosowaniu ich do potrzeb człowieka. Głównym bogactwem lasu jest drewno. Drzewa są ścinane, gdy osiągną swój wiek rębności (spełnią określony cel produkcji). Jest on różny dla poszczególnych gatunków. Są takie, dla których jest on niski, ponieważ starzeją się szybko. Wówczas drzewa są ścinane w wieku 60-80 lat. Są też takie gatunki, które mogą rosnąć dłużej bez uszczerbku dla jakości drewna.

Użytkowanie lasu to także pozyskiwanie innych jego darów, do których należą na przykład choinki. Las jest także źródłem różnorodnych użytków ubocznych, do których dostęp jest swobodny. Są to głównie grzyby, owoce leśne oraz zioła - rośliny lecznicze.
 

Opracowano na podstawie: "Niezbędnika edukatora",
Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2010.

Nadleśniczy Nadleśnictwa Bydgoszcz
Jacek Krzyżanowski