Wydawca treści Wydawca treści

Fundusze Europejskie

Nasze nadleśnictwo uczestniczy w projektach, których głównymi celami jest zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz wzmocnienie ich odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych.

_____________________________________________________________________________________________________

 

Nazwa projektu: "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"

W ostatnich latach Polska plasuje się w czołówce pod względem liczby pożarów – zaraz za Portugalią i Hiszpanią, natomiast pod względem powierzchni nimi objętej – znajdujemy się w pierwszej dziesiątce. Częstotliwość pożarów jest m.in. konsekwencją zmian klimatycznych (długotrwałe susze, mała liczba opadów) czy składu gatunkowego naszych drzewostanów – w polskich lasach przeważają gatunki iglaste, ze znacznym udziałem sosny (łatwopalne olejki eteryczne). Niestety większość pożarów nadal wybucha z winy ludzi, spowodowana umyślnymi podpaleniami, wypalaniem traw czy nieostrożnym obchodzeniem się z ogniem.

Zagrożenie pożarami lasów w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Tylko w 2015 roku na terenach zarządzanych przez LP wybuchło 3732 pożarów, które objęły powierzchnię blisko 880 ha.

Ponieważ zapobieganie im wymaga bardzo wysokich nakładów – Lasy Państwowe w walce z tym niebezpiecznym żywiołem sięgają również po fundusze unijne. Koordynowanie przedsięwzięcia pod nazwą "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" PGL LP powierzyło CKPŚ. Projekt ten był realizowany w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowiska (działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska).

Okres realizacji: 2016-2021 r.

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe

Cel projektu: zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych, szczególnie w nadleśnictwach zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego.

Cele uzupełniające:

  - rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,

  - szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,

  - dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,

  - skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.

 

Położenie nowych dostrzegalni zwiększające zasięg obserwacji w stosunku do starszego rozwiązania
(graf. Tomasz Lewicki).

 

W zakresie działań Nadleśnictwa Bydgoszcz dofinansowanie zostanie przeznaczone na:

  - rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, w tym:

  - budowę i modernizację dostrzegalni pożarowych (2 szt.),

  - zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (1 szt.),

  - doposażenie punktu alarmowo-dyspozycyjnego (PAD) (1 szt.).

 

Punkt Alarmowo Dyspozycyjny Nadleśnictwa Bydgoszcz (fot. Tomasz Lewicki).

 

Zasięg realizacji projektu:

Zasięg krajowy realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów".

Wykonane w ramach projektu zadania na terenie Nadleśnictwa Bydgoszcz objęły:

  - budowę dwóch dostrzegalni przeciwpożarowych,

  - zakup dwóch nowoczesnych zestawów wizyjnych do obserwacji lasu, umożliwiających lokalizację i wykrywanie pożarów,

  - doposażenie nowego punktu alarmowo-dyspozycyjnego (PAD) nadleśnictwa.

 

Dostrzegalnia w Leśnictwie Zielonka po montażu (fot. Tomasz Lewicki).

 

Efekty projektu:

Realizacja projektu przyczyniła się między innymi do:

  - zwiększenia odporności lasów na klęski żywiołowe takie jak pożary, którymi zagrożenie wzrasta wraz z ocieplaniem się klimatu,

  - podniesienia efektywności systemu wczesnego ostrzegania o pożarach w Lasach Państwowych,

  - zwiększenia powierzchni leśnych objętych monitoringiem oraz skrócenia czasu wykrycia zagrożenia i reagowania,

  - ograniczenia zasięgu pożarów i negatywnych skutków z nimi związanych (np. zubożenie gleby, zniszczenie ekosystemu i zamieszkujących go organizmów, straty materialne),

  - poprawy ochrony przeciwpożarowej na obszarach sąsiadujących z terenami administrowanymi przez LP, np. terenów zamieszkanych (wpływ na bezpieczeństwo mieszkańców i turystów),

  - ograniczenia emisji CO₂ w wyniku zmniejszenia liczby oraz zasięgu pożarów.

Wartość projektu:

  - całkowity koszt realizacji projektu: 88 029 674,40 zł;

  - kwota całkowita wydatków kwalifikowalnych: 59 472 181,08 zł;

  - kwota całkowita dofinansowania z funduszy europejskich: 50 551 353,92 zł.

Wartość projektu w zakresie działań Nadleśnictwa Bydgoszcz:

  - koszt realizacji projektu 388 585,37 zł;

  - kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 321 800,96 zł.

_____________________________________________________________________________________________________

 

Nazwa projektu: "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych".
 

Zbiornik małej retencji w Leśnictwie Białe Błota (fot. Maja Drożyńska).

 

Zrealizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne odraz monitoring środowiska.

Okres realizacji: 2016-2022 r.

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe przy wsparciu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych jako jednostki realizującej projekt (JRP).

Cel projektu: wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych.

Cele uzupelniające:

  - odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;

  - ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych.

Podejmowane działania były ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.

W ramach realizacji projektu realizowane zostały inwestycje związane z:

  - budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;

  - budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;

  - adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;

  - przeciwdziałaniem nadmiernej erozji wodnej – np. poprzez zabezpieczanie brzegów i stoków;

  - przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).

O oddziaływaniu obiektów retencyjnych decyduje nie ich wielkość, ale liczba urządzeń w zlewni, co przekłada się na ich efektywność na dużą skalę. Budowane były w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji z zastosowaniem materiałów naturalnych. Ponieważ obiekty te spełniają głównie funkcje ekologiczne – z założenia są przyjazne dla środowiska. Wszystkie projektowane budowle zostały dostosowane do lokalnych warunków przyrodniczo-krajobrazowych, w tym w taki sposób, aby umożliwić swobodne przemieszczanie się organizmów wodnych.

Zasięg realizacji projektu:

Zasięg krajowy realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych".

Efekty projektu:

Za najistotniejszy, mierzalny efekt projektu uznano przede wszystkim retencjonowanie wody. Nie mniej ważny jest również wpływ małej retencji na ochronę przyrody: zbiorniki powstałe w ramach projektu nie tylko przyczyniają się do poprawy bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych, lecz także stały się ważną ostoją wodnej fauny i flory, służą jako wodopoje dla leśnych zwierząt i pełnią funkcje biofiltrów.

 

Zbiornik małej retencji w Leśnictwie Białe Błota (fot. Maja Drożyńska).

 

Osiągnięte wskaźniki:

  - objętość retencjonowanej wody: 2 544 674,61 mln m³;

  - pojemność obiektów małej retencji: 3 985 194,74 mln m³;

  - liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 1 349 szt..

Osiągnięte wskaźniki w zakresie działań Nadleśnictwa Bydgoszcz:

  - objętość retencjonowanej wody: 2 850 m³ (budowa zbiornika małej retencji na terenie Leśnictwa Białe Błota).

Wartość projektu:

  - całkowity koszt realizacji projektu: 246 495 660,08 zł;

  - kwota całkowita wydatków kwalifikowalnych: 191 222 163 zł;

  - kwota całkowita dofinansowania z funduszy europejskich: 162 538 838,55 zł.

Wartość projektu w zakresie działań Nadleśnictwa Bydgoszcz:

  - koszt realizacji projektu 205 360,00 zł;

  - kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 174 556,00 zł.

 


Zakończenie projektu z EFRR w Nadleśnictwie Bydgoszcz w 2024 roku

Zakończono projekt Unijny „Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów państwowych w Toruniu”

Nadleśnictwo Bydgoszcz w ramach wymienionego w tytule projektu w latach 2018-2020 poprawiło stan ochrony przyrody i zagospodarowanie turystyczno-edukacyjne naszych lasów.

Nasze działania polegały na:

  • wybudowaniu dwóch parkingów rowerowych w Leśnictwach Bielice i Zielonka przy trasie rowerowej Lotnisko – Stryszek.
  • wyznaczeniu oznakowaniu trasy nowej ścieżki edukacyjnej w rezerwacie „Dziki Ostrów”, która jest chętnie odwiedzana przez miłośników przyrody,
  • wykonaniu prac zgodnych z planem ochrony rezerwatu "Dziki Ostrów", w celu poprawy lokalnej bioróżnorodności,
  • wykonaniu miejsca na ognisko przy wiacie w Leśnictwie Smolno, w której odbywają się zajęcia edukacyjne,
  • zmodernizowaniu trasy leśnej ścieżki dydaktycznej Białe Błota, która od lat jest głównym obiektem edukacji leśnej w nadleśnictwie,
  • wykonaniu inwentaryzacji przyrodniczej dwudziestu użytków ekologicznych w nadleśnictwie; w wyniku inwentaryzacji wyznaczono jeden z użytków na przyszły rezerwat, zwiększając w ten sposób powierzchnię terenów chronionych w naszym regionie.

Refundowane przez UE pieniądze pozwoliły nam na rozdysponowanie własnych funduszy na dodatkowe zadania o tym samym profilu. Nadleśnictwo przeznaczyło środki na remont wiaty na ścieżce edukacyjnej Białe Błota (tzw. Zielonej Szkoły) oraz odnowienie odcinka ścieżki wiodącej przez środleśne bagno.

 

 


Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu

Nazwa projektu: "Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo  na terenie  na terenie  Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu ".

Beneficjent projektu:

Skarb Państwa – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu.

Planowany okres realizacji projektu: lata 2018-2019.

Planowane zadania w ramach projektu w roku 2018 obejmują:

  1. Budowę parkingów na ścieżkach rowerowych w terenie obszaru chronionego krajobrazu w leśnictwach  Bielice i Zielonka Nadleśnictwo Bydgoszcz.
  2. Zmianę trasy leśnej ścieżki dydaktycznej Białe Błota .
  3. Opracowanie materiałów edukacyjnych – foldery.
  4. Inwentaryzacja przyrodnicza użytków ekologicznych.
  5. Prace w Rezerwacie Dziki Ostrów.
  6. Oznaczenie leśnej ścieżki  dydaktycznej Dziki Ostrów. Wykonanie miejsca na ognisko.

Planowane efekty projektu:

Ochrona terenów cennych przyrodniczo poprzez poprawę sieci miejsc postojów i usprawnienie ruchu turystycznego.

Kierowanie ruchu turystycznego na tereny atrakcyjne przyrodniczo w taki sposób, aby zminimalizować wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze. Pogodzenie rekreacji i ochrony przyrody.

Zmiana świadomości zwiedzających przez podnoszenie ich wiedzy o przyrodzie.

Wartość projektu:

Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi3 999 889,21zł i obejmuje dofinansowaniez Funduszu w kwocie 2 334 608,17 zł, co stanowi58,40%, z czego koszt realizacji projektu dla Nadleśnictwa Bydgoszcz wynosi 264 245,00 zł i obejmuje dofinansowanie z Funduszu w kwocie 154 319,08 zł.


Rok z projektem Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

Minął już rok od zakończenia realizacji projektu pod nazwą „Innowacja organizacyjna oferty edukacji leśnej w Nadleśnictwie Bydgoszcz"

 

Dzięki projektowi realizowanemu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko–Pomorskiego tereny leśne nadleśnictwa zostały wzbogacone 44 nowymi tablicami edukacyjnymi. Z tablic tych turyści indywidualni i zorganizowane grupy zwiedzające leśne ścieżki dydaktyczne w Białych Błotach i Łochowie dowiadują się wiele o życiu lasu. Przy tablicach zostały ustawione kosze i ławki, które są również często wykorzystywane. W ramach projektu poprawiono wyposażenie sali przyrodniczo leśnej, w której zajęcia mogą się teraz odbywać z wykorzystaniem sprzęt audio-wizualnego. Na trasie ścieżki edukacyjnej w Białych Błotach odnowiono dwie wiaty edukacyjne, ustawiono nowy grill oraz postawiono nowe ogrodzenia remiz dla ptaków i poletka łowieckiego.


Zakończenie prac saperskich

Dla dobra przyrody i bezpieczeństwa ludzi przebywających w bydgoskich lasach.

W styczniu 2014 roku na terenie naszego nadleśnictwa zakończyła się realizacja projektu "Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP".

W czasie realizacji projektu na obszarze 11,3 hektara przeprowadzono prace saperskie obejmujące: odszukanie, wydobycie i zabezpieczenie pozostałości po detonowanej w czasach wojennych amunicji artyleryjskiej oraz materiałach wybuchowych.

Prace prowadzone były na obszarze leśnictw:

  • Emilianowo - oddział 54 (rejon lasów położonych na południe od byłego Zachemu);
  • Smolno - oddziały: 255-257, 274-277 (okolice węzła drogowego Bydgoszcz-Południe);
  • Zielonka - oddziały: 258-260, 278 (okolice miejscowości Brzoza).

W czasie prac saperzy firmy Eko-Min z Polic wydobyli i zabezpieczyli niemal 4500 sztuk amunicji artyleryjskiej, amunicji strzeleckiej, zapalników, granatów moździerzowych i innych niebezpiecznych przedmiotów. Wydobyto też około 20 ton złomu pochodzenia powojskowego.

Projekt był współfinansowany przez Unię Europejską, ze środków Funduszu Spójności, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Łączna wartość projektu wyniosła 84 750 złotych.


Projekty i fundusze

Projekt „Innowacja organizacyjna edukacji przyrodniczo-leśnej Nadleśnictwa Bydgoszcz” został ukończony.

W okresie dwóch lat odnowiliśmy dwie wiaty edukacyjne, grill i paśnik, wyremontowaliśmy zaplecze socjalne sali przyrodniczo leśnej, wyposażyliśmy salę w sprzęt audio – wizualny, wymieniliśmy na nowe 40 tablic edukacyjnych, a na ścieżce edukacyjnej pojawiły się nowe ławki i kosze. Na ścieżce edukacyjnej powstały remizy leśne i poletko łowieckie, wykonano również nowe ogrodzenia. Łącznie w ramach projektu wydano 101 416,04 złotych z czego dofinansowanie wyniosło 57 763,60 zł.